Berberys zwyczajny jest najczęściej kojarzony z ozdobną rośliną, którą chętnie sadzimy w przydomowych ogródkach. Mało kto wie, że berberys ma wiele właściwości leczniczych. Między innymi wspomaga regenerację wątroby i zmniejsza dolegliwości układu pokarmowego.
Berberys, czyli kwaśnica, to rodzaj krzewów z przepięknymi, dekoracyjnymi liśćmi. Ma kilkaset gatunków, które różnią się od siebie przede wszystkim barwą i jej nasyceniem.
Wiele osób uważa, że berberys w kolorze czerwonym jest najładniejszy i z tego względu często zauważany jest rodzaj Thunberga. Posiada on odmiany prezentujące pełną paletę czerwieni i drobne żółte kwiaty, które ożywiają całość i są bardzo dobrze widoczne.
Ich zabarwienie może przybierać wiele odcieni zieleni, żółci lub czerwieni. Kolor ten zmieniają na jesieni, by opaść tuż przed nadejściem zimy. Berberys kwitnie w drugiej połowie kalendarzowej wiosny.
Małe, żółte kwiaty ładnie pachną i sprawiają, że krzew wygląda przepięknie. Następnie rozwijają się czerwone, lekko podłużne owoce, które długo wiszą na gałęziach, a w zimie są podkradane przez ptaki.
Liście berberysu wykorzystywane w medycynie naturalnej zbiera się w maju i czerwcu. Następnie suszy się je w miejscach ciemnych i napowietrzonych.
Owoce berberysu są najlepsze w sierpniu lub we wrześniu. Mają wówczas jaskrawo-czerwony kolor. Osusza się je w temperaturze 30 stopni, a następnie w 50-60 stopniach.
Korę berberysu pozyskuje się z młodych, maksymalnie 3-letnich gałązek na wiosnę. Niestety zmniejsza się populacja krzewu, więc korzenie i kora nie jest już zbierana, mimo że ma wspaniałe właściwości lecznicze.
Zastosowanie lecznicze
Owoce berberysu od dawna były znane w medycynie ludowej, stosowano go między innymi w trakcie leczenie szkorbutu.
W leczeniu wielu schorzeń polecała go święta Hildegarda. Wykorzystywano również korę, liście oraz korzenie krzewu. Berberys był zalecany chorym na schorzenia wątroby, po kolce wątrobowej oraz kamicy żółciowej ze względu na działanie żółciopędne.
Do tej pory w krajach tropikalnych krzew jest wykorzystywany w przypadku malarii i cholery.
Należy pamiętać, by berberysu nie przyjmować przez długi czas, ponieważ berberyna odkłada się na sercu, wątrobie i trzustce.
Właściwości profilaktyczne
Berberys jadalny nie bez powodu bywa nazywany cytryną Północy. Imponuje zawartością witaminy C i jest szczególnie polecany w trakcie sezonu jesienno-zimowego. Berberys suszony ma wspaniałe właściwości profilaktyczne i wspomaga odporność organizmu. W składzie omawianej rośliny obecna jest również berberyna, czyli substancja bioaktywna, należąca do grupy alkaloidów. Berberyna pobudza przemianę materii, zmniejsza oporność na insulinę, sprzyja też namnażaniu się dobrych bakterii w układzie pokarmowym. Działa też korzystanie na pracę układu krążenia. Zmniejsza przepuszczalność naczyń krwionośnych i zapobiega krwawieniom. Wykazuje działanie przeciwdepresyjne, przeciwnowotworowe, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Napar z liści berberysu stosuje się też w problemach z układem pokarmowym. Wspomaga terapię zaburzeń trawienia, pojawiających się wzdęć, biegunki i zaparć. Łagodzi bóle żołądka, nudności i wymioty, a także wspomaga apetyt.
Berberys na przeziębienie
Owoce można dodać do herbaty, aby uzyskać pyszny i zdrowy napój, szczególnie gdy ma się podwyższoną temperaturę. Polecane jest także przygotowanie wywaru z berbyresu na przeziębienie z 1 łyżki rozdrobnionych owoców i szklanki wrzącej wody. Całość należy powoli gotować przez 3 minuty. Płyn powinien ostygnąć przez kwadrans, po tym czasie można go przecedzić. Ze względu na dużą ilość witaminy C napój należy pić 2-3 razy dziennie po maksymalnie pół szklanki. Można do niego dodać wybrane dodatki i osłodzić miodem lub cukrem. Napar wspaniale rozgrzewa, uzupełnia niedobory witamin i wspomaga powrót do zdrowia.
Napar na na uspokojenie i odchudzanie
Berberys jest polecany dla osób, które żyją w ciągłym biegu i często są narażone na stres. Roślina ta wycisza, poprawia nastrój i działa na problemy z koncentracją. Ułatwia również zaśnięcie i wspomaga spokojny, głęboki sen. Owoce pobudzają przemianę materii i produkcję soków trawiennych. Ponadto berberys ma lekkie działanie moczopędne i przeczyszczające. Umożliwia łatwiejsze oczyszczenie i pozbycie się toksyn z organizmu.
Domowe przetwory
Należy pamiętać, że produktów z berberysem nie powinny stosować kobiety w ciąży ani dzieci. Z Berberysu można przygotować domowe przetwory, na przykład dżem, powidła lub marmoladę. Berberys nadaje się także do produkcji soków, konfitur, syropów i likierów. Przed wiekami nalewka z berberysu była bardzo ceniona przez polskich szlachciców. Z kolei na zaparcia i ból głowy polecane jest wino z berberysu. Berberys, zwłaszcza suszony, jest często stosowany w kuchni perskiej i irańskiej, między innymi jako dodatek do pilawu.
Przepis na nalewkę z berberysu
1 kg owoców berberysu,
0,5 kg cukru,
laska wanilii,
kawałek suszonego kłącza imbiru,
1 litr wódki spirytusowej (ok. 50 %).
Owoce oczyść i dokładnie umyj. Przesyp je do gąsiora, dołóż wanilię i imbir. Wsyp cukier, wlej wódkę i zamknij gąsior. Naczynie postaw w nasłonecznionym miejscu i nie ruszaj przez dwa tygodnie. Po tym czasie dodaj do środka 100 gram cukru i zaczekaj, aż drobinki się rozpuszczą. Przelej nalewkę przez bibułę lub filtr do butelek i szczelnie je zamknij. Ustaw je w chłodnym i ciemnym miejscu, są gotowe do spożycia po pół roku.
Przepis na przecier z berberysu
Owoce Berberysu starannie oczyść, umyj i osusz. Przełóż je do rondla i zalej niewielką ilością wrzącej wody. Dodaj cukru według uznania lub zostaw owoce bez niczego. Gotuj pod przykryciem aż owoce się rozgotują. Poczekaj aż masa przestygnie, kolejno przejrzyj ją przez sito. Przecier przełóż do dowolnych słoiczków i zakręć. Następnie wstaw je do garnka z wodą do takiej temperatury, jaką mają owoce w pojemniczkach. Podgrzej do 90 stopni i gotuj przez 15-20 minut. Dokręć słoiczki i odstaw w ciemne miejsce.
Berberys w łazience
Roślina ta znalazła też zastosowanie w kosmetyce. Ze względu na działanie bakteriobójcze polecana jest osobom zmagającym się z trądzikiem. Likwiduje też przebarwienia skóry, w czym pomagają obecne w roślinie flawony i flawonoidy. Berberys wspomaga też leczenie siników i śladów po uderzeniu. Wykorzystuje się go również do produkcji kremów do opalania.
Odwiedź stronę autora i pamiętaj by wspierać dobre treści!
